عدم اطلاع شیخ محمد آصف محسنی از ابتدائیات علوم قرآنی در مبحث تحدی خداوند در قرآن کریم!
در این مطلب به بیان یکی از این موارد می پردازیم.
وأما الإتیان بمثل سورة الکوثر والعصر وأمثالهما فالظاهر عدم التحدی به، بل الظاهر تیسره للفضلاء.فتأمل.
آصف محسنی،محمد، مشرعة بحار الأنوار،ج1، ص 323، الناشر : مؤسسة المعارف، الطبعة : الثانیة، 1426 هـ - 2005 م.
اما ظاهر آن است که آوردن سوره هایی مانند کوثر و عصر و مانند آن ها مورد تحدی قرار نگرفته است بلکه آوردن مانند آن ها برای افراد فاضل امکان پذیر است.پس تامل کن.
مشاهده ی اسکن کتاب مشرعة بحار الانوار (کلیک کنید 1 2 3)
ابتدا به اصلی ترین آیات تحدی در قرآن کریم و مکی یا مدنی بودن آن ها دقت کنید :
قُلْ فَأْتُوا بِکِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ هُوَ أَهْدَى مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ (قصص / 49 / مکی)
قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا (إسراء / 88 / مکی)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ (یونس / 38 / مکی)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَیَاتٍ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ (هود / 13 / مکی)
فَلْیَأْتُوا بِحَدِیثٍ مِثْلِهِ إِنْ کَانُوا صَادِقِینَ (طور / 34 / مکی)
وَإِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ (بقرة / 23 / مدنی)
والمراد من السورة فی هذه الآیة هو الجنس، ولیس السورة التی تقع فیها هذه الآیة.بناء على ذلک، فإن کل آیات التحدی، کالآیة مورد البحث، تفید إعجاز أصغر سور القرآن مثل «الکوثر» و«العصر» أیضا.إذن، فلیس المراد من التحدی هنا هو أن یأتی المعارضون بسورة من قبیل سورة البقرة، بل المراد هو أن یأتوا بسورة تشبه أی سورة فی القرآن الکریم، وإن کانت تماثل أقصر سور القرآن؛ فإن المراد من قوله عز اسمه فی سورة هود «فأتوا بعشر سور مثله» ، أو قوله فی سورة یونس : «فأتوا بسورة مثله» هو جنس السورة؛ إذ لا ینبغی الإقتراح على من یساوره الشک والریب فی سورة صغیرة أن یأتی بسورة کالبقرة؛ فالتحدی فی مقابل من یرتاب فی سور القرآن القصار، إنما یکون فی أن یطلب الله منه الإتیان بسورة مشابهة لإحدى سور القرآن، طالت أم قصرت.
الجوادی الطبری الآملی، عبد الله، تسنیم فی تفسیر القرآن،ج2، ص 506 و 507، التحقیق : محمد عبد المنعم الخاقانی، الناشر : دار الإسراء، الطبعة : الثانیة، 1432 هـ - 2011 م.
مقصود از «سوره» در این آیه ، جنسِ سوره است و منظور از آن سوره ای نیست که این آیه در آن قرار دارد.بنا بر این، تمامی آیات تحدی مانند آیه ی مورد بحث ناظر به اعجاز کوتاه ترین سوره های قرآن مانند «کوثر» و «عصر» هم می باشد.بنا بر این منظور از تحدی در اینجا این نیست که افراد معارض سوره ای مانند سوره ی بقره را بیاورند بلکه منظور آن است که سوره ای را بیاورند که شبیه به هر سوره ای از سوره های قرآن باشد حتی اگر کوتاه ترین سوره های قرآن باشد.پس منظور از این کلام خداوند در سوره ی هود که «ده سوره مانند سوره های قرآن بیاورید» یا این کلام خداوند در سوره ی یونس که «سوره ای مانند سوره های قرآن بیاورید» جنسِ سوره است چرا که درست نیست که فردی که در مورد سوره ای کوچک شک می کند به او پیشنهاد داده شود که سوره ای مانند بقره بیاورد.پس تحدی برای کسی که در سوره های کوتاه قرآن شک می کند آن است که خداوند از او می خواهد تا سوره ای مانند یکی از سوره های قرآن بیاورد چه کوتاه چه طولانی.
- ۹۷/۰۱/۲۱